Neukölln, ish lieb dish
Door: EC
22 Maart 2012 | Duitsland, Berlijn
Je kan me dan wel na 23 jaar uit Borgerhout halen, maar Borgerhout uit mij halen, blijkt toch al wat moeilijker. Hoe verklaar je anders dat we hier uiteindelijk zijn neergestreken in Neukölln, de Seefhoek van Berlijn?
Deze buurt heeft een nogal slecht imago en komt in de kranten met overvallen op Spätis (nachtwinkels), de beruchte Rutlischool waar er onlangs een heroïneverslaafde in de toiletten lag en de voetbalwedstrijd die twee weken geleden uitliep op een dodelijke steekpartij.
Van de 17 gebieden die in Berlijn tot sociaal zwakke gebieden met nood tot ontwikkeling zijn uitgeroepen, liggen meer dan de helft in Neukölln. Meer dan 300 000 bewoners telt dit district, en wel 160 nationaliteiten. In het noorden vindt je nog die typische gebouwen van vijf verdiepen met binnenplaatsen, meer naar het zuiden ruimen ze buiten de ring plaats voor Siedlungen, enorm grote aangelegde woonwijken. Gropiusstadt spant de kroon, sinds 1962 wonen daar 36 000 mensen onder het mooi verpakte motto Licht, Luft und Sonne. Qua indeling en ruimte kan je deze wijken nog het best vergelijken met de blokken op Linkeroever. Neukölln heeft Anderlecht als partnerstad, en ik denk dat die bewoners zich hier soms ook wel thuis zouden voelen: er is spijtig genoeg een hoge werkloosheidsgraad, een laag opleidingscijfer en veel jongeren die vroegtijdig de school verlaten. Dit is te wijten aan de sociale verwaarlozing van volledige wijken.
Maar ook het eerste Huis voor de integratie van buitenlanders is hier in de jaren 70 geopend. Er was onlangs nog een nieuw samenwerkingsverband van allerhande burgers, jongeren en verenigingen die een betere toekomst voor hun wijk willen.
En terwijl politici het nog wel over het ghetto aan de Rollbergstrasse hebben, is ook hier de Gentrifizierung toegeslagen. Gentriwat? Wikipedia duidt gentrificatie als volgt: vaak met het Engelse woord gentrification aangeduid, is een term die gebruikt wordt om de opwaardering van een buurt of stadsdeel op sociaal, cultureel en economisch gebied aan te duiden. De herwaardering van het stadsdeel gaat gepaard met een stijging van de prijzen voor onroerend goed.
Geen dag gaat in Berlijn voorbij of er is wel een discussie over Gentrifizierung op de radio. Deze morgen op Radio Ein nog over de bewoners van Kreuzberg tegen een tijdelijke thinktank van het Guggenheimmuseum in hun wijk. Het zou de prijzen nog maar eens doen stijgen en zo de “oorspronkelijke” bewoners uit hun geliefde buurt wegjagen.
De maatregelen? Graffiti, posters en demonstraties wanneer het zoveelste kraakpand van Berlijn leegehaald wordt. Verfbommen op gevels van dure nieuwe privaatwoningen. De Berlijners vinden dat het authentieke karakter van hun stad verloren gaat aan toeristen die met Billigflieger zoals Easyjet hun stad overspoelen, de investeerders die in immobiliën beleggen en de vele andere Duitsers die in Berlijn hun toevlucht zoeken voor meer vrijheid in een kosmopolitische stad. “Die Schwaben kommen”, is een veelgebruikte en bekende oorlogsspreuk geworden. De term “Schwabe” slaat op de Zuid-Duitsers uit Stuttgart en München die in Berlijn, en dan voornamelijk in Prenzlauer Berg en Friedrichshain woningen opkopen. De clubs die in deze wijken gevestigd zijn, hebben al gemerkt dat de nieuwe inwoners andere eisen hebben. De ene na de andere club moet de deuren sluiten omwille van burenklachten, of een hoger opbod.
Ik kan het niet beter verwoorden dan Vincent Kompier, een blogger die al 4 jaar in Berlijn woont:
""""
De plek van de Klub der Republik wordt door de verkoper van woningen die er gebouwd gaan worden aangeprezen met „Mehr Stadt geht nicht“, lekker cynisch. Wie naar de site surft krijgt een accordeon te horen. Weer iemand die niet heeft begrepen dat Berlijn geen Parijs is en nooit zal worden. Hopelijk voor de nieuwe bewoners zijn niet alle bars, cafés en clubs in Prenzlauer Berg dicht als het project klaar is.”
Het is en blijft een duivels dilemma: leuke stad wordt aantrekkelijk waardoor er mensen komen die om die reden de stad aantrekkelijk vinden waardoor het aantrekkelijke langzaam verdwijnt. Het afscheidsaffiche op de Klub der Republik vatte deze veranderingen krachtig samen. Hoewel de eigenaar sommeerde via de rechter om het affiche te verwijderen hebben de jongens van de club zich daar gelukkig niets van aangetrokken, want de tekst is scherp:
„Erst wenn die letzte Eigentumswohnung verkauft, die letzte Dachetage ausgebaut und der letzte Freiraum zerstört ist, werdet ihr feststellen, dass der Prenzlauer Berg die Kleinstadt geworden ist, aus der ihr geflohen seid“.
Op het moment dat de laatste koopwoning verkocht, de laatste zolder penthouse en de laatste vrije ruimte verdwenen is, zullen jullie constateren dat Prenzlauer Berg die provinciestad geworden is, waarvan je ooit bent weggevlucht.”
""""
Doordat buitenlanders bereid zijn hogere huur te betalen (want in vergelijking met andere wereldsteden is het hier nog steeds een pak goedkoper), en investeerders aantrekkelijke woningen opkopen, stijgen de prijzen. Het drijft de mensen die al heel hun leven in hun buurt wonen voort naar wijken die nog niet zo goed in de markt liggen. Nu is dus ook Neukölln aan de beurt. Steeds meer studenten, internationale jongeren, kunstenaars en jonge beginnende ondernemers wonen hier.
Ook hier zie je gevels waarop “Yuppies raus! getagd is. Expat Berlijners die het hebben over “Kreuzkölln” (samentrekking van het hippe Kreuzberg en noordelijk Neukölln) worden in de Berlijnse pers gehoond.
Hoe moeilijk sommige Berlijners het hebben met die stroom toeristen werd al duidelijk met de “Berlin loves you NOT”-campagne (die gelukkig ook een tegencampagne op gang bracht). Op al die haatreacties had een redactrice van Die Zeit een antwoord: wie last heeft van toeristen, moet zelf dan ook niet op reis gaan. Steeds meer Berlijners beweren zich niet meer thuis te voelen in de stad: je hoort te veel Spaans, Italiaans, Engels, Deens, Zweeds, enzovoort. Maar is dat niet al altijd het geval in elke wereldstad waar er op cultureel en sociaal vlak veel gebeurd? Die nieuwe ontwikkelingen trekken nu eenmaal mensen aan en dat maakt een stad net een broeinest van creativiteit. Ik vind het ook wel fijn om al die talen te horen, misschien omdat ik vaak ongemerkt kan afluisteren :)
Het is duidelijk: Prenzberg en Frhain zijn al out. Nu is het respectievelijk in Kreuzberg en Neukölln te doen.
Waarom dan Neukölln, “ish lieb dish”? Het is me al opgevallen dat Turkse, Libanese en andere Duitsers vaak een iets andere uitspraak hebben. Ich wordt dan vervormd tot een genuanceerde ish-klank. “Mach ich richtig,” klinkt dan ineens wel anders.
Wat valt hier in Neukölln en omgeving dan zoal te doen?
Er is het zwembad in Neukölln, met Romeins aandoende zuilen, een hoog dak en balkon. Net omdat er lang te weinig geld was, doet Neukölln nu een beetje historisch aan. Budget voor renovatie was er niet, maar dat maakt het nu net zo uniek.
Er zijn zo’n vier parken in de buurt. Er is Tempelhof, de oude naziluchthaven waar nu naar hartenlust gevliegerd wordt. Vlak daarnaast ligt Hasenheide, een park met een slechte reputatie, maar waar het op een zondagmorgen toch gezellig fietsen was. Dan is er nog Treptow-Park, met het grote Sovietdenkmal voor de 300 000 soldaten die tijdens de slag om Berlijn stierven. In vijf massagraven liggen daar wel 5000 soldaten begraven. Er staat ook een enorm standbeeld gemaakt uit marmer van Hitlers Kanzlerei. Loop je het park door dan kom je bij de Spree waar je aan de oever kan zitten, kano’s huren of kan zwemmen in het Badesschif, een container die in de rivier ligt.
Görlitzer Park ligt eigenlijk al in Kreuzberg. Je kan het park echter zo gemakkelijk bereiken via een oude spoorweg die nu wandelpad geworden is en je recht naar het hart van het park leidt. Op een zonnige dag zit het park bomvol: jongeren en turkse families die het grill-verbot aan hun laars lappen en duchtig kip bakken, middagfeestjes in openlucht begeleidt door draaitafels die op een generator aangesloten zijn en zo’n 200 man van alle leeftijden en origines aan het dansen brengen.
Een mooie wandeling maak je langs het Landwehrkanalencomplex, waar elke dinsdag en vrijdag een grote Turkse markt is. Langs het pad wandelen families, lopen joggers voorbij, bidden moslims op de markt om zes uur en elke avond is er ook een indiër die op een verhoogje naast het kanaal door kaarsjes omringd mediteert en zingt.
Vlak langs het kanaal kan je op barkrukken zitten aan de Imbiss, of aan de overkant in Fuchsbau, waar je ook kan ontbijten.
Winkelen kan je ook in Neukölln. Ik vertelde al eens over het Aziatisch winkeltje van de man die uit Birma vluchtte, en de grote Turkse supermarkt op Karl-Marx-Strasse, waar je supergoedkoop fruit, groente en dadels kan vinden. Meer naar het noorden vindt je natuurlijk een H&M, C&A, Esprit, enzovoort en we hebben zelfs een shopping center, de Neukölln Arcaden met een bibliotheek onder het dak. Hier om de hoek hebben we ook nog een fotowinkel in de Fuldastrasse waar je ook cursussen kan volgen om foto's te ontwikkelen.
Een boek dat ik nu aan het lezen ben over deze buurt heeft het zelfs over Neukölln als nachtelijk shoppingparadijs: inktpatronen voor je printer? Kant-en-klaar-eten? Sigaretten? Drank? Er zijn hier ongelofelijk veel winkels die op de raarste momenten open zijn: 24/7-winkels. En dat hebben ze allemaal te danken aan een vergeeld stapeltje Turkse video’s dat vanachter in de winkel ligt. Wat is hun verweer dan wanneer beambten die openingsuren komen controleren? “Natuurlijk zijn wij nu open, meneer, wij zijn een videotheek!”
Tussen de Sonnenallee en de oever van het kanaal wordt het pas echt interessant. Zowel in de Reuterkiez (op en rond de Reuterstrasse), meer richting Kreuzberg, als in de Weserkiez, de wijk die zich in zuid-oostelijke richting langs de Weserstrasse vormt, kom je vanalle bars, restaurants, winkeltjes, stand-up comedy en theaters tegen.
Winkeltjes
Eigen ontwerpen en originele juwelen vindt je in JR Sewing, een klein winkeltje van een 28-jarige jonge vrouw in de Hobrechtstrasse 18. “BITTE KLINGELN (wir sind in Neukölln)”, hangt er als waarschuwing voor de winkeldeur, maar dit lijkt me toch een beetje overdreven.
http://jr-sewing.com/?page_id=6401
http://jetzt.sueddeutsche.de/texte/anzeigen/514263
Ook in Vintage Galore, het tweedehands meubelwinkeltje ernaast zijn de prijzen nog redelijk voor jaren vijftig lampen, rekjes en buffetkasten.
http://vintagegaloreberlin.tumblr.com/post/18954965172
Op de hoek van de Hobrechtstrasse en de Weserstrasse vindt je die Buch Königin, een gezellige boekenwinkel.
Als je de Weserstrasse afloopt en voorbij het terrein van de Rutlischool komt, dan moet je je ogen openhouden voor de ethisch bewuste winkel op nummer 191: Wesen. Tijdens Berlin Fashion week hadden ze een showroom en regelmatig organiseren zij fotoshoots in het gebouw die je dan vanaf de straat kan gadeslaan. Zij verkopen onder andere Format.
http://www.format-favourites.de/collection.htm
Restaurants
Gaston: is de bar van een Mexicaan die naar Berlijn getrokken is en nu in een gezellige omgeving tapas en de zuiderse keuken aanbiedt in de Weichselstrasse 18, op de hoek met de Weserstrasse
Indisch eten doe je bij Chelany in de Friedelstrasse. Meer zin in Aziatisch? Dan steek je de straat over naar Jimmy Woo.
Voor Duits-Franse keuken kan je terecht bij Goldberg, op de hoek van de Reuterstrasse 40 en de Pflügerstrasse. De wijnen zijn hier wel al ietsje duurder.
Pizza a pezzi is een Italiaans restaurant aan de Reuterplatz, op de hoek met de Weserstrasse
Nansen: restaurant aan de oever van het kanaal op de hoek van de Nansenstrasse en de Maybachufer
Sauvage: eten met weinig calorieën en glutenvrij in een paleorestaurant (als in: geïnspireerd op de menu's van de neanderthalers) in de Pflügerstrasse 25.
Cizbiz aan de Sonnenallee nummer 74 mag niet ontbreken voor de obligate döner. In dezelfde categorie vinden we ook City Chicken: een superpopulaire snackbar voor kip aan ‘t spit in de Sonnenallee 59.
Ontbijtbars
Bully’s Bakery: een ruime keuze aan taart en koffie (maar ook aan ciabatta’s) in een licht interieur vindt je op de hoek van de Hobrechtstrasse en de Weserstrasse.
Bei Rita: een koffiebar in de Pannierstrasse waar je op barkrukken aan het raam kan zitten, maar ook in tweedehands zeteltjes. Er kan ook gegeten worden (slaatjes, ontbijt).
Koriat Kuchenmanufaktur in de Pannierstrasse 29, dichtbij het kanaal biedt taart en koffie Kutor Pannierstrasse: taart en koffiebar, of zoals een duitser het verwoordt “Wirklich total lecker. Was die dort so zusammenbacken ist der Hammer. Man steht vorm Tresen und kann sich kaum entscheiden was man nehmen soll.”
Rudimarie: adresje voor ontbijt, taart, limonade. Op de hoek van de Weichselstrasse en de Lohmülenplatz naast het skatepark en de speeltuin. Veel tafeltjes op het terras.
Schaumschläger: eenvoudig lunchadres, niet overdreven gezellig, in de Hobrechtstrasse tegenover het tankstation.
Zimt und Mehl: lekker ontbijten in het zonnetje op de hoek van de Weigandufer en de Wildenbruchstrasse. Vooral het terras aan de overkant langs de brug ziet er heel gezellig uit. De taart met roze jelly iets minder, maar het ontbijt zag er dan weer super uit.
Cafés
Ratzeputz: is in feite een soort gemberschnaps, die niet overal in Duitsland te vinden is. In de Weserstrasse 182 kan je het eens uitproberen.
Ä: is een ruim café op de hoek van de Weserstrasse 40 met de Fuldastrasse waar vaak ook optredens plaatsvinden.
Kohlenbau: Fuldastrasse
Holzkohlen: Weserstrasse 28, zeer smalle maar gezellige bar. Soms wel een beetje uitgerookt.
Kuschlowski: politiek geëngageerd druk bezocht café op de hoek van de Pannierstrasse en de Weserstrasse
Dot café: Theebar in de Weserstrasse, naast de Photomaton
Silverfuture: bar voor kings, queens and criminal queers in de Weserstrasse nummer 206
Fuchs und Elster: Links van de Silverfuture in de Weserstrasse met achterin een trapje dat naar de Kellerklub leidt
Nathanja & Heinrich: gezellig ruim café met verschillende zetelhoekjes op de hoek van de Weichselstrasse 41 en de Ossastrasse
Clubs
Sameheads: "British hipster gathering place" is de omschrijving die je op Google vindt. Richardstrasse, zijstraat van Karl-Marx-Strasse
Fuchs und Elster: Kellerklub in de Weserstrasse
Hanneman, de auteur van Neulich in Neukölln, die hier al sinds midden de jaren 80 woont, noemt nog iets typisch voor de wijk. Namelijk, de mannen en vrouwen die over straat wandelen of in de Ubahn zitten en zo wat voor zich uit zitten te brabbelen. Dat gaat van paranoia-angsten tot agressieve racistische praat. En ik moet toegeven, zo heb ik er hier al een paar zien rondlopen. Nieuwsgierig geworden? Neem dan eens een van de grootste attracties: de U8, rijk aan prachtexemplaren. Deze rijdt van Neukölln door Mitte en Prenzlauer richting het al even troosteloze Wedding in het noorden. Op deze lijn is nogal wat moois te zien en te horen!
Een van de stations is Hermannplatz, dat ook nog steeds aan de Sonnenallee ligt. Je vindt er junkies, hangjongeren en een bordeel. Maar ook een wekelijkse markt, een mcdonalds en een Karstadt, zo’n beetje de Inno van hier. Het gebouw van Karstadt is nu nog steeds enorm, maar was vroeger echt reusachtig. Oorlog of afbraak ontnamen het gebouw van enkele verdiepingen en torens. Op Hermannplatz staat een bronzen beeldje van twee dansende jongeren. Vroeger was Neukölln en dan vooral Rixdorf een plaats van amusement: dansen, drinken, … misschien was dat in de jaren 80 zo het geval niet meer, maar zoals ik met deze Ich liebe Neukölln-gids heb bewezen kan je je nu weer volop amuseren in deze wijk!
Deze buurt heeft een nogal slecht imago en komt in de kranten met overvallen op Spätis (nachtwinkels), de beruchte Rutlischool waar er onlangs een heroïneverslaafde in de toiletten lag en de voetbalwedstrijd die twee weken geleden uitliep op een dodelijke steekpartij.
Van de 17 gebieden die in Berlijn tot sociaal zwakke gebieden met nood tot ontwikkeling zijn uitgeroepen, liggen meer dan de helft in Neukölln. Meer dan 300 000 bewoners telt dit district, en wel 160 nationaliteiten. In het noorden vindt je nog die typische gebouwen van vijf verdiepen met binnenplaatsen, meer naar het zuiden ruimen ze buiten de ring plaats voor Siedlungen, enorm grote aangelegde woonwijken. Gropiusstadt spant de kroon, sinds 1962 wonen daar 36 000 mensen onder het mooi verpakte motto Licht, Luft und Sonne. Qua indeling en ruimte kan je deze wijken nog het best vergelijken met de blokken op Linkeroever. Neukölln heeft Anderlecht als partnerstad, en ik denk dat die bewoners zich hier soms ook wel thuis zouden voelen: er is spijtig genoeg een hoge werkloosheidsgraad, een laag opleidingscijfer en veel jongeren die vroegtijdig de school verlaten. Dit is te wijten aan de sociale verwaarlozing van volledige wijken.
Maar ook het eerste Huis voor de integratie van buitenlanders is hier in de jaren 70 geopend. Er was onlangs nog een nieuw samenwerkingsverband van allerhande burgers, jongeren en verenigingen die een betere toekomst voor hun wijk willen.
En terwijl politici het nog wel over het ghetto aan de Rollbergstrasse hebben, is ook hier de Gentrifizierung toegeslagen. Gentriwat? Wikipedia duidt gentrificatie als volgt: vaak met het Engelse woord gentrification aangeduid, is een term die gebruikt wordt om de opwaardering van een buurt of stadsdeel op sociaal, cultureel en economisch gebied aan te duiden. De herwaardering van het stadsdeel gaat gepaard met een stijging van de prijzen voor onroerend goed.
Geen dag gaat in Berlijn voorbij of er is wel een discussie over Gentrifizierung op de radio. Deze morgen op Radio Ein nog over de bewoners van Kreuzberg tegen een tijdelijke thinktank van het Guggenheimmuseum in hun wijk. Het zou de prijzen nog maar eens doen stijgen en zo de “oorspronkelijke” bewoners uit hun geliefde buurt wegjagen.
De maatregelen? Graffiti, posters en demonstraties wanneer het zoveelste kraakpand van Berlijn leegehaald wordt. Verfbommen op gevels van dure nieuwe privaatwoningen. De Berlijners vinden dat het authentieke karakter van hun stad verloren gaat aan toeristen die met Billigflieger zoals Easyjet hun stad overspoelen, de investeerders die in immobiliën beleggen en de vele andere Duitsers die in Berlijn hun toevlucht zoeken voor meer vrijheid in een kosmopolitische stad. “Die Schwaben kommen”, is een veelgebruikte en bekende oorlogsspreuk geworden. De term “Schwabe” slaat op de Zuid-Duitsers uit Stuttgart en München die in Berlijn, en dan voornamelijk in Prenzlauer Berg en Friedrichshain woningen opkopen. De clubs die in deze wijken gevestigd zijn, hebben al gemerkt dat de nieuwe inwoners andere eisen hebben. De ene na de andere club moet de deuren sluiten omwille van burenklachten, of een hoger opbod.
Ik kan het niet beter verwoorden dan Vincent Kompier, een blogger die al 4 jaar in Berlijn woont:
""""
De plek van de Klub der Republik wordt door de verkoper van woningen die er gebouwd gaan worden aangeprezen met „Mehr Stadt geht nicht“, lekker cynisch. Wie naar de site surft krijgt een accordeon te horen. Weer iemand die niet heeft begrepen dat Berlijn geen Parijs is en nooit zal worden. Hopelijk voor de nieuwe bewoners zijn niet alle bars, cafés en clubs in Prenzlauer Berg dicht als het project klaar is.”
Het is en blijft een duivels dilemma: leuke stad wordt aantrekkelijk waardoor er mensen komen die om die reden de stad aantrekkelijk vinden waardoor het aantrekkelijke langzaam verdwijnt. Het afscheidsaffiche op de Klub der Republik vatte deze veranderingen krachtig samen. Hoewel de eigenaar sommeerde via de rechter om het affiche te verwijderen hebben de jongens van de club zich daar gelukkig niets van aangetrokken, want de tekst is scherp:
„Erst wenn die letzte Eigentumswohnung verkauft, die letzte Dachetage ausgebaut und der letzte Freiraum zerstört ist, werdet ihr feststellen, dass der Prenzlauer Berg die Kleinstadt geworden ist, aus der ihr geflohen seid“.
Op het moment dat de laatste koopwoning verkocht, de laatste zolder penthouse en de laatste vrije ruimte verdwenen is, zullen jullie constateren dat Prenzlauer Berg die provinciestad geworden is, waarvan je ooit bent weggevlucht.”
""""
Doordat buitenlanders bereid zijn hogere huur te betalen (want in vergelijking met andere wereldsteden is het hier nog steeds een pak goedkoper), en investeerders aantrekkelijke woningen opkopen, stijgen de prijzen. Het drijft de mensen die al heel hun leven in hun buurt wonen voort naar wijken die nog niet zo goed in de markt liggen. Nu is dus ook Neukölln aan de beurt. Steeds meer studenten, internationale jongeren, kunstenaars en jonge beginnende ondernemers wonen hier.
Ook hier zie je gevels waarop “Yuppies raus! getagd is. Expat Berlijners die het hebben over “Kreuzkölln” (samentrekking van het hippe Kreuzberg en noordelijk Neukölln) worden in de Berlijnse pers gehoond.
Hoe moeilijk sommige Berlijners het hebben met die stroom toeristen werd al duidelijk met de “Berlin loves you NOT”-campagne (die gelukkig ook een tegencampagne op gang bracht). Op al die haatreacties had een redactrice van Die Zeit een antwoord: wie last heeft van toeristen, moet zelf dan ook niet op reis gaan. Steeds meer Berlijners beweren zich niet meer thuis te voelen in de stad: je hoort te veel Spaans, Italiaans, Engels, Deens, Zweeds, enzovoort. Maar is dat niet al altijd het geval in elke wereldstad waar er op cultureel en sociaal vlak veel gebeurd? Die nieuwe ontwikkelingen trekken nu eenmaal mensen aan en dat maakt een stad net een broeinest van creativiteit. Ik vind het ook wel fijn om al die talen te horen, misschien omdat ik vaak ongemerkt kan afluisteren :)
Het is duidelijk: Prenzberg en Frhain zijn al out. Nu is het respectievelijk in Kreuzberg en Neukölln te doen.
Waarom dan Neukölln, “ish lieb dish”? Het is me al opgevallen dat Turkse, Libanese en andere Duitsers vaak een iets andere uitspraak hebben. Ich wordt dan vervormd tot een genuanceerde ish-klank. “Mach ich richtig,” klinkt dan ineens wel anders.
Wat valt hier in Neukölln en omgeving dan zoal te doen?
Er is het zwembad in Neukölln, met Romeins aandoende zuilen, een hoog dak en balkon. Net omdat er lang te weinig geld was, doet Neukölln nu een beetje historisch aan. Budget voor renovatie was er niet, maar dat maakt het nu net zo uniek.
Er zijn zo’n vier parken in de buurt. Er is Tempelhof, de oude naziluchthaven waar nu naar hartenlust gevliegerd wordt. Vlak daarnaast ligt Hasenheide, een park met een slechte reputatie, maar waar het op een zondagmorgen toch gezellig fietsen was. Dan is er nog Treptow-Park, met het grote Sovietdenkmal voor de 300 000 soldaten die tijdens de slag om Berlijn stierven. In vijf massagraven liggen daar wel 5000 soldaten begraven. Er staat ook een enorm standbeeld gemaakt uit marmer van Hitlers Kanzlerei. Loop je het park door dan kom je bij de Spree waar je aan de oever kan zitten, kano’s huren of kan zwemmen in het Badesschif, een container die in de rivier ligt.
Görlitzer Park ligt eigenlijk al in Kreuzberg. Je kan het park echter zo gemakkelijk bereiken via een oude spoorweg die nu wandelpad geworden is en je recht naar het hart van het park leidt. Op een zonnige dag zit het park bomvol: jongeren en turkse families die het grill-verbot aan hun laars lappen en duchtig kip bakken, middagfeestjes in openlucht begeleidt door draaitafels die op een generator aangesloten zijn en zo’n 200 man van alle leeftijden en origines aan het dansen brengen.
Een mooie wandeling maak je langs het Landwehrkanalencomplex, waar elke dinsdag en vrijdag een grote Turkse markt is. Langs het pad wandelen families, lopen joggers voorbij, bidden moslims op de markt om zes uur en elke avond is er ook een indiër die op een verhoogje naast het kanaal door kaarsjes omringd mediteert en zingt.
Vlak langs het kanaal kan je op barkrukken zitten aan de Imbiss, of aan de overkant in Fuchsbau, waar je ook kan ontbijten.
Winkelen kan je ook in Neukölln. Ik vertelde al eens over het Aziatisch winkeltje van de man die uit Birma vluchtte, en de grote Turkse supermarkt op Karl-Marx-Strasse, waar je supergoedkoop fruit, groente en dadels kan vinden. Meer naar het noorden vindt je natuurlijk een H&M, C&A, Esprit, enzovoort en we hebben zelfs een shopping center, de Neukölln Arcaden met een bibliotheek onder het dak. Hier om de hoek hebben we ook nog een fotowinkel in de Fuldastrasse waar je ook cursussen kan volgen om foto's te ontwikkelen.
Een boek dat ik nu aan het lezen ben over deze buurt heeft het zelfs over Neukölln als nachtelijk shoppingparadijs: inktpatronen voor je printer? Kant-en-klaar-eten? Sigaretten? Drank? Er zijn hier ongelofelijk veel winkels die op de raarste momenten open zijn: 24/7-winkels. En dat hebben ze allemaal te danken aan een vergeeld stapeltje Turkse video’s dat vanachter in de winkel ligt. Wat is hun verweer dan wanneer beambten die openingsuren komen controleren? “Natuurlijk zijn wij nu open, meneer, wij zijn een videotheek!”
Tussen de Sonnenallee en de oever van het kanaal wordt het pas echt interessant. Zowel in de Reuterkiez (op en rond de Reuterstrasse), meer richting Kreuzberg, als in de Weserkiez, de wijk die zich in zuid-oostelijke richting langs de Weserstrasse vormt, kom je vanalle bars, restaurants, winkeltjes, stand-up comedy en theaters tegen.
Winkeltjes
Eigen ontwerpen en originele juwelen vindt je in JR Sewing, een klein winkeltje van een 28-jarige jonge vrouw in de Hobrechtstrasse 18. “BITTE KLINGELN (wir sind in Neukölln)”, hangt er als waarschuwing voor de winkeldeur, maar dit lijkt me toch een beetje overdreven.
http://jr-sewing.com/?page_id=6401
http://jetzt.sueddeutsche.de/texte/anzeigen/514263
Ook in Vintage Galore, het tweedehands meubelwinkeltje ernaast zijn de prijzen nog redelijk voor jaren vijftig lampen, rekjes en buffetkasten.
http://vintagegaloreberlin.tumblr.com/post/18954965172
Op de hoek van de Hobrechtstrasse en de Weserstrasse vindt je die Buch Königin, een gezellige boekenwinkel.
Als je de Weserstrasse afloopt en voorbij het terrein van de Rutlischool komt, dan moet je je ogen openhouden voor de ethisch bewuste winkel op nummer 191: Wesen. Tijdens Berlin Fashion week hadden ze een showroom en regelmatig organiseren zij fotoshoots in het gebouw die je dan vanaf de straat kan gadeslaan. Zij verkopen onder andere Format.
http://www.format-favourites.de/collection.htm
Restaurants
Gaston: is de bar van een Mexicaan die naar Berlijn getrokken is en nu in een gezellige omgeving tapas en de zuiderse keuken aanbiedt in de Weichselstrasse 18, op de hoek met de Weserstrasse
Indisch eten doe je bij Chelany in de Friedelstrasse. Meer zin in Aziatisch? Dan steek je de straat over naar Jimmy Woo.
Voor Duits-Franse keuken kan je terecht bij Goldberg, op de hoek van de Reuterstrasse 40 en de Pflügerstrasse. De wijnen zijn hier wel al ietsje duurder.
Pizza a pezzi is een Italiaans restaurant aan de Reuterplatz, op de hoek met de Weserstrasse
Nansen: restaurant aan de oever van het kanaal op de hoek van de Nansenstrasse en de Maybachufer
Sauvage: eten met weinig calorieën en glutenvrij in een paleorestaurant (als in: geïnspireerd op de menu's van de neanderthalers) in de Pflügerstrasse 25.
Cizbiz aan de Sonnenallee nummer 74 mag niet ontbreken voor de obligate döner. In dezelfde categorie vinden we ook City Chicken: een superpopulaire snackbar voor kip aan ‘t spit in de Sonnenallee 59.
Ontbijtbars
Bully’s Bakery: een ruime keuze aan taart en koffie (maar ook aan ciabatta’s) in een licht interieur vindt je op de hoek van de Hobrechtstrasse en de Weserstrasse.
Bei Rita: een koffiebar in de Pannierstrasse waar je op barkrukken aan het raam kan zitten, maar ook in tweedehands zeteltjes. Er kan ook gegeten worden (slaatjes, ontbijt).
Koriat Kuchenmanufaktur in de Pannierstrasse 29, dichtbij het kanaal biedt taart en koffie Kutor Pannierstrasse: taart en koffiebar, of zoals een duitser het verwoordt “Wirklich total lecker. Was die dort so zusammenbacken ist der Hammer. Man steht vorm Tresen und kann sich kaum entscheiden was man nehmen soll.”
Rudimarie: adresje voor ontbijt, taart, limonade. Op de hoek van de Weichselstrasse en de Lohmülenplatz naast het skatepark en de speeltuin. Veel tafeltjes op het terras.
Schaumschläger: eenvoudig lunchadres, niet overdreven gezellig, in de Hobrechtstrasse tegenover het tankstation.
Zimt und Mehl: lekker ontbijten in het zonnetje op de hoek van de Weigandufer en de Wildenbruchstrasse. Vooral het terras aan de overkant langs de brug ziet er heel gezellig uit. De taart met roze jelly iets minder, maar het ontbijt zag er dan weer super uit.
Cafés
Ratzeputz: is in feite een soort gemberschnaps, die niet overal in Duitsland te vinden is. In de Weserstrasse 182 kan je het eens uitproberen.
Ä: is een ruim café op de hoek van de Weserstrasse 40 met de Fuldastrasse waar vaak ook optredens plaatsvinden.
Kohlenbau: Fuldastrasse
Holzkohlen: Weserstrasse 28, zeer smalle maar gezellige bar. Soms wel een beetje uitgerookt.
Kuschlowski: politiek geëngageerd druk bezocht café op de hoek van de Pannierstrasse en de Weserstrasse
Dot café: Theebar in de Weserstrasse, naast de Photomaton
Silverfuture: bar voor kings, queens and criminal queers in de Weserstrasse nummer 206
Fuchs und Elster: Links van de Silverfuture in de Weserstrasse met achterin een trapje dat naar de Kellerklub leidt
Nathanja & Heinrich: gezellig ruim café met verschillende zetelhoekjes op de hoek van de Weichselstrasse 41 en de Ossastrasse
Clubs
Sameheads: "British hipster gathering place" is de omschrijving die je op Google vindt. Richardstrasse, zijstraat van Karl-Marx-Strasse
Fuchs und Elster: Kellerklub in de Weserstrasse
Hanneman, de auteur van Neulich in Neukölln, die hier al sinds midden de jaren 80 woont, noemt nog iets typisch voor de wijk. Namelijk, de mannen en vrouwen die over straat wandelen of in de Ubahn zitten en zo wat voor zich uit zitten te brabbelen. Dat gaat van paranoia-angsten tot agressieve racistische praat. En ik moet toegeven, zo heb ik er hier al een paar zien rondlopen. Nieuwsgierig geworden? Neem dan eens een van de grootste attracties: de U8, rijk aan prachtexemplaren. Deze rijdt van Neukölln door Mitte en Prenzlauer richting het al even troosteloze Wedding in het noorden. Op deze lijn is nogal wat moois te zien en te horen!
Een van de stations is Hermannplatz, dat ook nog steeds aan de Sonnenallee ligt. Je vindt er junkies, hangjongeren en een bordeel. Maar ook een wekelijkse markt, een mcdonalds en een Karstadt, zo’n beetje de Inno van hier. Het gebouw van Karstadt is nu nog steeds enorm, maar was vroeger echt reusachtig. Oorlog of afbraak ontnamen het gebouw van enkele verdiepingen en torens. Op Hermannplatz staat een bronzen beeldje van twee dansende jongeren. Vroeger was Neukölln en dan vooral Rixdorf een plaats van amusement: dansen, drinken, … misschien was dat in de jaren 80 zo het geval niet meer, maar zoals ik met deze Ich liebe Neukölln-gids heb bewezen kan je je nu weer volop amuseren in deze wijk!
Reageer op dit reisverslag
Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley
